Stadskasteel Zoudenbalch

Ligging Dit Stadskasteel staat aan de Donkerstraat nrs. 15-19 in de stad Utrecht. Het poortgebouw van dit huis is te vinden in de Mariastraat nr. 28.

Foto van het Stadskasteel vanuit zijstraat

Ontstaan Het huis werd gebouwd in 1467. De kelders zijn van oudere datum. Het huis lijkt meer op een palazzo dan een stadskasteel.
Geschiedenis Dit huis werd gebouwd in opdracht van Evert Zoudenbalch, die thesaurier van de Dom en proost van Maastricht was.
Voor de bouw van de gevel, 28 m breed, werd gebruik gemaakt van Namense steen en het gebouw werd voorzien van kantelen. Het huis heeft kruiskozijnen, die ingepast werden in spitsboogvelden.

In het huis vinden we een fraaie schouw en ook een deurbekroning met een afbeelding van Sint Maarten.
Gedurende meer dan 100 jaar, van 1746 tot 1875 was het huis in gebruik als rooms-katholiek aalmoezeniersgebouw.
In 1903 woedde er een grote brand in het huis, die het huis grotendeels verwoestte. De voorgevel werd prachtig gereconstrueerd en geeft een goed beeld van de pronkzucht in de Bourgondische tijd. In het interieur is niets meer van historische waarde terug te vinden.

Tevens heeft dit huis de beschikking over een poortgebouw dat uit de vijftiende eeuw dateert. Via deze poort komt men in de grote binnentuin.
Het poortgebouw lijkt op een woontoren met een weergang en gedekt door een zadeldak. Op een afbeelding zien we een groter gebouw, dan er nu staat: aan beide zijden stonden aanbouwen, die uit twee verdiepingen bestonden, waarbij de nok evenwijdig aan de straat liep.
Verder zijn op de begane grond nog de gewelven zichtbaar en is de toren voorzien van schijnkantelen.
Bewoners 1467 Evert Zoudenbalch
1746 - 1875 rooms-katholiek aalmoezeniersgebouw
ca 1966 magazijn van een handelsonderneming
Huidige doeleinden Huis Zoudenbalch is van binnen mooi opgeknapt en wordt gebruikt om mensen woonplaats te bieden, via de SSH. Voorheen stond er een groot bord voor het Stadskasteel met deze informatie erop. Gelukkig is het bord weggehaald en kunnen mensen weer genieten van het volledige zicht op Zoudenbalch.
Opengesteld Het huis is niet vrij toegankelijk.
Foto's Foto van het gebouw Foto van het poortgebouw
Bronnen Tekst: Guus Kemme (Samensteller) Architectuur Gids voor Utrecht, 1990
ANWB, Eigen land met open ogen, Utrecht, 1966, blz. 33 en 167
J. Romijn, Hart van Nederland, een boek over de stad en de provincie Utrecht, A.W. Bruna & Zoons Uitgeversmij NV te Utrecht, 1950, blz. 427
Mevr. A. Blom
Foto 1 t/m 3: uit eigen collectie