| Ligging |
De buitenplaats staat aan de Bergseweg nr. 18, in Vreeland.
|
| Ontstaan | De buitenplaats Vreedenhorst werd waarschijnlijk in de achttiende eeuw gebouwd. |
| Geschiedenis |
De naam "Vredehorst" komen we voor het eerst tegen op een kaart uit ca. 1709
van P. Schenk uitgegeven door de weduwe van Nicolaas Visscher voor de
ambachtsheer van Mijnden en de beide Loosdrechten Jeronimo de Haze de
Georgio. Verder zijn er twee schilderijen bewaard gebleven van Isaac Ouwater uit ca 1785; deze kwamen in 1979 op een veiling terecht. Op deze twee schilderijen zien we het huis en de omgeving daarvan. Op de houten ingangspoort is de naam Vreedenhorst te zien. Onder het loof van opgesnoeide linden met daartussen lage geschoren hagen ziet men het huis in vrijwel dezelfde toestand als tegenwoordig. Achter en ter zijde van het huis staan bedrijfsgebouwen van flinke afmetingen waarin zich de Koperplaatkatoendrukkerij bevond, die daar in de tweede helft van de achttiende eeuw een bloeiend bestaan heeft geleid. In 1761 wordt de "heerenhuisinge met boerenwoninge, schuur en hooyberg met 6 morgen land" voor f. 2.500,- gekocht door de Duitser H.R. Sprenkelman uit Iserlohn en de Engelsen Thomas Harper en Thomas King. In die tijd bestond het volledige landgoed uit 27 morgen grond, maar 21 morgen werden door de toenmalige eigenaar Dirck van Voorthuysen zelf behouden. Door de drie hierboven genoemde personen wordt direct een drukkerij gesticht. In 1769 blijkt dat Pieter van Dokkum directeur was van de sitsendrukkerij was, in dienst van de eigenaar Herman Richard Sprenckelman. Het katoendrukken was kennelijk een geheim procedé want de werklieden moesten voor schout en schepenen een eed van geheimhouding afleggen. Het bedrijf werd door boom- en watersingels aan ongewenste inkijk en bezoek onttrokken. Aan de zuidwesthoek van het terrein stond aan de weg een fraaie theekoepel met uitzicht op de Vecht. Wanneer de drukkerij ophield te bestaan is niet precies duidelijk. In 1806 blijkt chirurgijn Theodorus ter Maat in bezit te zijn van 4 aandelen van de fabriek, en in 1848 meldt Van der Aa in zijn Aardrijkskundig Woordenboek dat de plaats vier bunder zesennegentig roe en tachtig el groot en dat er geen sprake meer is van een bedrijf. In de loop van de negentiende eeuw is de buitenplaats, net zoals zoveel andere buitenplaatsen, gepleisterd. In de kelders is veel ouder muurwerk teruggevonden, die doen vermoeden dat het huis een laat-middeleeuwse oorsprong heeft. Het huis heeft een asymmetrische voorgevel, waarin men duidelijk een opkamer herkent. Door het midden van het huis loopt een gang, die voorzien is van marmeren tegels. In de noordelijke achterkamer bevindt zich een schouw van geglazuurde profieltegels zoals die eertijds door de Hernhutters te Zeist werden vervaardigd. Aan de achtergevel hangt een klok uit 1772 met "Concordia Res Parvae Crescunt" als randschrift. In de garage bevinden zich vier van elders overgebrachte prachtige glas-in-lood-ramen uit ca. 1910 met een afbeelding van respectievelijk een boer op witte klompen, een boerin, bloemen en een pauw met palmtakken. Het kleine park om het huis is in landschapsstijl aangelegd. |
| Bewoners |
- 1728 Barbara Jacoba Schouten 1728 - 1732 Jan van der Heijden 1732 - 1741 Coenraad Struijkman 1741 - 1748 Pieter Gijsbert van den Ouwden 1748 - 1761 Dirk van Voorthuijsen 1761 - 1766 Herman Richard Sprenkelman 1766 - 1769 Richard Sprenkelman 1769 - 1811 Pieter van Dokkum en Compagnie 1811 - 1814 Arent Horstman 1814 Frans Poortenaar 1814 - 1819 Jan Bouten 1819 - 1829 Johan Christiaan Cors 1829 - 1832 Carl van Walree 1832 - 1833 erven Carl van Walree 1833 - 1845 Abraham van Santbergen 1845 - 1847 Jan Heimens 1847 - 1857 Hendrik Menne 1857 - 1859 George Philip Panhorst 1859 - 1872 Hendrik Rudolph Wasmuth 1872 - 1906 Gerrit Brink 1906 - 1910 Johannes Andries Homeijer 1910 - 1916 mr. Hendrik Pouw 1916 - 1933 Pieter Johan Coenraad Blatt en Christiaan Blatt 1933 - 1934 Jacob Molenkamp 1934 - 1936 Mathilda Catharina Lydia 1936 - 1937 Jacob Ooms 1937 - 1955 Johan Marie Willeman 1955 - 1957 erven J.M. Willeman 1957 - 1972 jhr. J.P. Beelaerts van Blokland x Gerda Kalff 1972 - Gerda Kalff |
| Huidige doeleinden | Het huis wordt particulier bewoond. |
| Opengesteld | Het huis en de tuin zijn niet toegankelijk. |
| Foto's | |
| Bronnen |
Tekst: Historische buitenplaatsen in particulier bezit, 1991 E. Munning Schmidt en A.J.A.M. Lisman, met tekeningen van Chr. Schut, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel, Historische beschrijvingen en afbeeldingen van kastelen, buitenplaatsen, stads- en dorpsgezichten aan de Vecht van Zuilen tot Muiden, Alphen aan den Rijn, Canaletto, 1985, 262 blz, 2e druk |