Stuivenes

Ligging Stuivenes ligt ten noordoosten van de weg van Achterberg naar de Grebbe, gemeente Rhenen, aan de Cuneraweg nr. 132. Het staat niet ver van de plaats waar vroeger het kasteel Ter Horst gestaan heeft.
Vanaf de Snijdersteeg is de toren eenvoudig te vinden.

Foto van het huis

Andere benamingen Laar of Laer.
Ontstaan De naam Stuivenes komen we al in de 14e tegen.
Geschiedenis Het kasteel is al vele generaties in bezit van de familie Van Laar.
In het kastelenboek uit 1995 vraagt men zich af of hier wel sprake is geweest van een kasteel. Mogelijk is het altijd een boerderij geweest, waar een torenvormige gebouw (donjon?) tegenaan gebouwd is.
Het torenvormige gebouw dateert waarschijnlijk uit de 15e- of l6e eeuw en bestaat uit twee bouwlagen met zwaar muurwerk.
De oudste vermelding van Stuivenes dateert van 1434. In het charter uit dat jaar staat: "Van Stuvenest achterbergh van een stuck lants [...] gelegen is over den berch in den gerechte van rienen. Int eerste een hofstede mitten land dair aan gelege, dair Harman Quint [...] in der tijt op woent en Pauwels Thueren voirsz. voir tijd toe te behoren".

In de 15e eeuw is Stuvenest eigendom van de familie Valkener of Valkenaar en in 1494 wordt het goed door Joncfrou Janna Johan Valkeners overgedragen aan het Agnietenklooster te Rhenen.
In 1629 en 1639 wordt "de bouwinge, so huysinge ende hoffstadt en het land daer aen behorende genaemd Stuijvenest groot omtrent thien mergen bouwlants" gepacht door Jacob Hendricksen van het Agnietenklooster.
Rond 1650 is Stuivens gedeeltelijk eigendom van de familie Steck en gaat het later over op de domheren Van Wijck, zoals uit het volgende blijkt:
Eind 17e en begin 18e eeuw is Stuivenes opgedeeld in twee delen, want het wordt dan bewoond door Willem Arijsse Doornenball en zijn zoon Peter Willemsen Doornenball. Ze hadden het in pacht van Gijsbert Cornelisz van Ingen en de domheer Anthonie van Wijck. De familie Doornenball bewoonde Stuivenes in elk geval van 1675 tot 1711.

In de jaren 90 van de vorige eeuw is de boerderij vervangen door een nieuwe en is de donjon gerestaureerd. Bij deze restauratie werd bij de donjon de onderbouw van een trap gevonden, die mogelijk als toegang tot een deur in de zijgevel diende. Deze deur is in het verleden dichtgemetseld.
Bewoners 1434 Pauwels Thueren
- 1433 Jan Velkener, getrouwd met Joncfrou Margriet
ca 1451 - ca 1457 Hendrik Valckenaer, getrouwd met Godwina Freys van Dolre
- voor 1494 Johan Valckenaer, getrouwd met Margriet Martijns
- 1494 Joncfrou Janna Johan Valkeners
1494 - 1603 Agnietenklooster te Rhenen
1603 - na 1639 Staten van Utrecht
eind 17e/begin 18e Gijsbert Cornelisz van Ingen en de domheer Anthonie van Wijck
familie Van den Oort
familie Van de Scheur
familie Van Laar
ca 1991 de heer Ter Haar
Huidige doeleinden De donjon zijn bewaard gebleven. De naastgelegen boerderij is in de jaren 90 van de vorige eeuw vervangen door nieuwbouw. Deze boerderij wordt bewoond.
Opengesteld De boerderij is niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen Tekst: Kastelenboek Provincie Utrecht
Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, 1995
A.J. de Jong, De oudste geschiedenis van "Stuivenes(t)" : een eeuwenoude boerderij te Achterberg, In: Oud Rhenen, 1989, jg. 8, nr. 3, blz. 19-25
A.J. de Jong, Hoe oud is Stuivenes te Achterberg?, In: Oud Rhenen, 1991, jg. 10, nr. 2, blz. 61-64
Foto 1: Peter van der Wielen