Isselt

Ligging	Dit huis staat ten noordwesten van Amersfoort, goed verborgen tussen de bedrijven van het Amersfoortse industrieterrein De Isselt, op de hoek van de Uraniumweg en de Isseltseweg.
Ontstaan	De oudste vermelding dateert uit 1328. Volgens een latere acte uit 1393 moet het huis uit ca 1260 dateren. Het is niet duidelijk of er sprake is van een kasteel of versterkte hofstede.
Geschiedenis	In de oudste archieven komen in de Middeleeuwen het gerecht van Isselt tegen. De oudste vermelding dateert van 19 mei 1328. Cuzijn van Isselt krijgt dan een hofstede met 4 morgen land in leen van de graaf van Holland. Omdat het gerecht van Isselt leenroerig was aan het Sticht, was hier sprake van een Hollandse enclave. De hofstede moet er al zo rond 1260 gestaan hebben, hoewel we daar geen bewijzen voor hebben. Het enige aanknopingspunt is een acte uit 1393 waarin drie personen zeggen, dat hun overgrootouders al op de hofstede woonden. Als we stellen dat drie generaties honderd jaar is en de drie personen ongeveer in 1360 geboren zijn, dan komen we op 130 jaar voor 1393 en komen we uit op 1260. Tussen 1747 en 1761 is deze oudste hofstede afgebroken. In 1339 wordt er door Dirc Cosijn van Isselt een kapel gesticht. Tegen deze kapel werd tussen 1636 en 1640 een herenhuis gebouwd, door de toenmalige eigenaar Johan van Isselt en zijn moeder Judith de Beer. De kapel, die niet meer als zodanig in gebruik is, omdat de eigenaar protestants is, wordt bij het huis getrokken als 'kapelkamer'. In 1729 sterft het geslacht Van Isselt uit, het huis vererft nog twee keer, maar wordt uiteindelijk in 1775 verkocht aan Jacob van Dam, heer van Pijlsweerd. Het herenhuis verkeert dan al in zo'n slechte staat, dat het in 1784 door mr. Willem van Dam (tot Isselt) wordt afgebroken. De kapel blijft bestaan en komt weer op zichzelf te staan en doet dienst als boerderij. Volcken van Isselt liet in 1515 enigszins ten westen van het huis Isselt een nieuwe woning bouwen die in de akten voorkomt als 'het nieuwe huis of hofstede van Isselt'. De huidige hofstede binnen de gracht is volgens Bardet waarschijnlijk een opvolger van deze hofstede. Bij de restauratie van de kapel in 1922-1923 ontdekte men onder het koor een grafkelder van de familie van Isselt uit de 2e helft van de 17e eeuw. In deze grafkelder zijn drie Van Isselt's bijgezet en 10 leden van het geslacht 'Van Dam van Isselt'. Volgens de site van de Gemeente Amersfoort "moeten van het versterkte huis (!) Isselt de resten zich nog in de bodem bevinden. Funderingen daarvan zijn bij restauratie-werkzaamheden waargenomen". De familie 'Van Dam van Isselt' is nog steeds eigenaar van het goed.
Bewoners	1328 Cuzijn van Isselt 1339 Dirc Cosijn van Isselt 1515 Volcken van Isselt 1636 - na 1640 Johan van Isselt en Judith de Beer - 1729 familie Van Isselt 1775 Jacob van Dam, heer van Pijlsweerd ca 1784 mr. Willem van Dam (tot Isselt) Familie Van Dam van Isselt
Huidige doeleinden	Het huidige huis is bewoond.
Opengesteld	n.v.t.
Foto's
Bronnen	Tekst: Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, 1995 Jan Leemburg Foto 1 en 2: Jan Leemburg Foto 3: GoogleEarth