Ewijckshoeve

Ligging Deze buitenplaats staat aan de Soestdijkerweg nr. 12e in Den Dolder, gemeente Zeist.

Ontstaan Het huis werd in of kort na 1695 gebouwd.
Geschiedenis In december 1694 koopt Justus van Ewijck een terrein van 56 morgen, waarop hij een huis laat bouwen en vernoemt het naar zichzelf.
In de loop van de achttiende eeuw werd rond het huis een fraaie tuin in formele Franse stijl met een boomgaard aangelegd. Deze formele stijl is nog te herkennen aan de rechthoekige vorm van het terrein en een centrale laan (de Koninginnelaan). In 1817 wordt deze tuin als volgt omschreven: "een grote tuin en wel aangelegde Boomgaard vele nieuwe en oudere bossen, met een viskom, en zeer aangename wandelingen met de z.g. bovenste of grote Engh, met Heiveld en houtgewas". Het landgoed heeft dan inmiddels een oppervlakte van 146 ha.

In 1826 wordt D.J. Gildemeester de nieuwe eigenaar en deze laat een jaar later het oude huis afbreken en vervangen door het huidige huis in neoclassicistische stijl. Ook liet hij een nieuw koetshuis bouwen. Naar alle waarschijnlijkheid is toen ook rond het huis een park in Engelse landschapsstijl aangelegd. Die situatie zien we afgebeeld op een afbeelding van P.J. Lutgers uit 1869. Ook wist de heer Gildemeester het terrein van Ewijckshoeve flink uit te breiden door de aankoop in 1834 van de hofsteden Staalbergen (Soestdijkerweg 3), Weltevreden en Den Dolder. Hij kocht deze goederen van jonkheer mr. J. Steengracht van Oostcapelle, waarmee de totale oppervlakte op ca 550 ha komt.
Wanneer de heer Gildemeester het huis precies verkocht heeft, is mij niet bekend. In 1869 blijkt het huis in bezit te zijn van de weduwe A. Walraven Fisier-van der Hulst. In 1871 wordt Ewijckshoeve gekocht door Prins Willem Frederik Hendrik, zoon van koning Willem II. Deze Prins liet aan de noordzijde van de Soestdijkerweg het buitenhuis Prins Hendrikoord bouwen en aan de zuidzijde de bijbehorende boerderij Ernst Sillemhoeve en kreeg de tuinarchitect J. Copijn er een park in Engels landschapsstijl aan te leggen. Waarschijnlijk werd toen ook gelijk de tuin van Ewijckshoeve veranderd in een landschapspark.

Na het overlijden van Prins Willem Frederik Hendrik in 1879 komt het geheel in bezit van koning Willem III en prinses Wilhelmina. Het gaat deel uitmaken van het Koninklijk Domein te Soestdijk. In 1882 wordt het hele terrein verkocht aan de Baarnsche Bouwterrein Maatschappij. Deze Maatschappij splitst het terrein in verschillende kavels, die afzonderlijk worden verkocht. In 1882 wordt het huis Ewijckshoeve met de directe omgeving verkocht aan de familie Witsen. Gevolgd door Prins Hendriksoord in 1883, dat verkocht wordt aan de bankier A. Boissevain. De familie Witsen vestigt een cultureel centrum in het huis.
In 1900 wordt ook Ewijckhoeve gekocht door de heer Adolphe Boissevain voor f. 107.000,-. Hij verkoopt op zijn beurt weer een deel van zijn grote bezit in 1902 aan de zeepfabrikant Chr. Pleines. Nu is het huis als kantoor in gebruik.

Het huis werd tussen 1827 en 1831 in neoclassicistische stijl gebouwd en witgepleisterd en na 1836 wordt het uitgebreid met twee korte zijvleugels. Het huis heeft een rechthoekige plattegrond en bestaat uit een begane grond en bel-étage en wordt gedekt door een afgeplat mansardedak met witgepleisterde hoekschoorstenen.
De voorgevel van het huis is naar de Soestdijkerweg gekeerd, terwijl de ingang zich in de gevel aan de oprijlaan bevindt. De vensters op de bel-etage worden afgesloten door een overstekende lijst op consoles. De voorgevel is symmetrisch ingedeeld en is 5 vensters breed. Drie vensters vormen de middenrisaliet met op de bel-étage een loggia van Ionische zuilen en hoekpilasters die een kroonlijst dragen. Het plafond van de loggia is versierd met grote rozetten.

De achtergevel van het huis is ook vijf vensters breed en is uitgebreid met korte zijvleugels van twee bouwlagen met een plat dak. De middenrisaliet is hier maar één venster breed en heeft op de begane grond een toegangsdeur met bovenlicht en een rechthoekige luifel gedragen door twee zuilen, die na 1930 is aangebracht. In het dak is een dakkapel aangebracht.
In het huis bevindt zich op de bel-étage de salon met stucplafonds en portretmedaillons in de hoeken. Verder is er een gaaf bewaarde badkamer in art deco stijl. Tenslotte vinden we in de herenkamer eikenhouten betimmering, die afkomstig is uit Amsterdam en een schouw uit 1646, bestaande uit een betegelde haardplaats geflankeerd door twee zandstenen figuren (man en vrouw) die een houten boezem met gebeeldhouwde leeuwenkoppen dragen.

Ten noordwesten van het huis werd in 1831 een gepleisterd koetshuis gebouwd in sobere vormgeving met Empire-details. Dir koetshuis werd in 1925 tot woning verbouwd, waarvoor in de zuidgevel een deur en schuifvensters zijn aangebracht. Het gebouw heeft een rechthoekige plattegrond en bestaat uit slechts één bouwlaag en wordt gedekt door een schilddak. Tot slot staat er op het terrein een duiventil uit de 19e eeuw.
Bewoners 1694 - 1712 Justus van Ewijck
1712 - 1782 Johan Hendrick van Ewijck, Heer van Oostbroek en De Bilt
1826 D.J. Gildemeester
ca 1869 - 1871 weduwe A. Walraven Fisier-van der Hulst
1871 - 1879 Z.K.H. Prins Willem Frederik Hendrik
1879 - 1881 Z.M. Koning Willem II en H.K.H. Prinses Wilhelmina
1881 - 1882 de Baarnsche Bouwterrein Maatschappij
1882 - 1900 familie Witsen
1900 - 1902 bankier A. Boissevain
1902 zeepfabrikant Chr. Pleines
Huidige doeleinden Het huis is nu gedeeltelijk bewoond en worden verder gebruikt als cursuscentrum.
Opengesteld Het huis is niet toegankelijk ( INFO).
Foto's
Bronnen Tekst: Gemeente Zeist