Essenstein

Ligging	Dit kasteel heeft gelegen aan de Lekdijk 5-7, ten oosten van het dorp Everdingen, gem. Vianen.
Ontstaan	De eerste vermelding dateert van 1417 als Gijsbert van Culemborg met Esschensteijn wordt beleend, maar hoelang het kasteel toen al bestond is niet bekend. Het begin van de naam is mogelijk afgeleid van essen die in de omgeving van het kasteel stonden. Dat het hier om een kasteel ging leiden we af van 'stein' in de naam.
Geschiedenis	Het kasteel Essenstein is een leen van de heren van Culemborg. De kleinzoon van Gijsbert van Culemborg, Hubert genaamd, gebruikt voor het eerst de geslachtsnaam van Essenstein. Als zijn zoon Zweder van Essenstein in 1517 kinderloos sterft, komt het kasteel in bezit van diens neef, Jan van Meerten Ernstsz. Het kasteel blijft in handen van de familie van Meerten tot in de zeventiende eeuw, dan worden Maarten van der Meer en diens zoon Johannes van der Meer als eigenaren vermeld. In de achttiende eeuw wordt 'ridderhofstadt Essensteijn' nog wel vermeld, maar het is dan nog slechts een boerderij. Wanneer het kasteel is afgebroken is niet bekend.
Bewoners	1417 Gijsbert van Culemborg ca 1490 Hubert van Essenstein -1517 Zweder van Essenstein 1517 Jan van Meerten Ernstsz. 17e eeuw Maarten van der Meer 17e eeuw Johannes van der Meer
Huidige doeleinden	Op de plek van het vroegere kasteel staat nu een zeventiende-eeuwse boerderij. Alleen het voorhuis van de boerderij staat er nu nog; het bedrijfsgedeelte is in de jaren zestig van vorige eeuw afgebroken.
Opengesteld	De huidige boerderij wordt bewoond en is niet te bezichtigen
Foto's
Bronnen	Tekst: Stichting Kastelen lexicon Foto 1: Uit eigen collectie