De Oorsprong

Ligging	De buitenplaats De Oorsprong ligt in de gemeente Utrecht, tegenover Gildestein, op de hoek van de Biltstraat en de Snellenlaan, Oorsprongpark 12.
Ontstaan	De buitenplaats ontstond in 1823. De naam van het huis zou het danken hebben aan het feit dat hier de oorsprong van de rivier de Vecht aanwezig zou moeten zijn.
Geschiedenis	Op de plaats van De Oorsprong werd bij de aanleg van de Maliebaan in 1637 een herberg gebouwd, die duidelijk in een behoefte voorzag. 125 jaar komen we een aanbeveling tegen van deze herberg en er wordt dan gesproken over 'de gezellige pleisterplaats Het Boompje met een playsiertuyn'. In 1823 wordt de herberg door U.W.T. Cazius, die directeur van een cementfabriek was. Hij laat de herberg afbreken en er een huis bouwen in empire stijl van één verdieping hoog en een verhoogde middenpartij, die bekroond werd door een fronton. Tevens wordt er door H. van Lunteren een landschapstuin aangelegd, met een koetshuis, een prieel in oosterse stijl en een goudvisvijver. De voorgevel van het huis werd niet gericht op de Biltstraat, maar op de brug over de Biltse Grift. In 1832, na het overlijden van de heer Cazius, wordt ir. T.C. van Barneveld de nieuwe eigenaar. De daarop volgende eigenaars brachten geen veranderingen aan aan het huis, waardoor we op een litho uit 1868 van P.J. Lutgers, kunnen zien hoe het huis er in de beginjaren uit heeft gezien. In 1879 komt De Oorsprong in handen van Jhr. B.Ph. de Beaufort, die het eenvoudige landhuis meer allure geeft, door de 2 vleugels met een verdieping te laten verhogen, waardoor deze even hoog werden als het middenstuk. Na het overlijden van Jhr. de Beaufort, werd het huis bewoond door douairiere Van Weede van Dijkveld-Schuyt. Als zij in 1924 sterft, wordt het huis gekocht door J.H.E. baron Van Nagell. Deze baron was de laatste particuliere eigenaar van het huis. In 1938 wordt De Oorsprong een bejaardenhuis van de Gereformeerde Kerk en in 1972 gekocht door de Rijksuniversiteit, die het gebouw gebruikte als Instituut voor Staats- en Administratiefrecht. In de jaren 90 van de vorige eeuw werd het pand grondig gerestaureerd, waarna het dienst ging doen als makelaarskantoor. Het park rond de buitenplaats is eigendom van de gemeente Utrecht, en opengesteld als wandelpark, Het park heeft diverse oude bomen, waarvan de bejaarde waaierboom (Ginkgo) wel de meeste aandacht trekt.
Bewoners	1823 - 1832 U.W.T. Cazius 1832 - 1879 ir. T.C. van Barneveld 1879 Jhr. B.Ph. de Beaufort - 1924 douairiere Van Weede van Dijkveld-Schuyt 1924 - 1938 J.H.E. baron Van Nagell 1938 - 1972 bejaardenhuis van de Gereformeerde Kerk 1972 Instituut voor Staats- en administratiefrecht makelaarskantoor
Huidige doeleinden	Het gebouw is in gebruik als makelaarskantoor.
Opengesteld	Het huis is niet toegankelijk. Het park rond het huis is een openbaar wandelpark.
Foto's
Bronnen	Tekst: Kastelen en buitenplaatsen op en om de Utrechtse heuvelrug, 1996 Afb. 1: archief van J. Leemburg