Cranestein

Ligging Dit stadskasteel bevindt zich aan de Oudegracht nr. 55 in Utrecht.

Foto van het huis op 26 juni 2006

Andere benamingen Then Craen, Kranesteyn
Ontstaan Het huis werd in de 14e eeuw gebouwd.
Geschiedenis Het huis wordt voor het eerst genoemd in een lijst van bisschoppelijke leengoederen uit 1382. Waarschijnlijk is het echter al enkele tientallen jaren eerder gebouwd. Als eigenaar wordt dan Jan die Craen genoemd, wiens familie het huis bewoonde tot het midden van de 16e eeuw. Het huis kreeg de naam 'Then Craen' en later in 1448 Kranesteyn.
Van 1579 tot 1740 was er een bierbrouwerij in gevestigd; de eerste brouwer was Harman van de Poll, maar het bleef ook een woonhuis. De brouwerij stond bekend als brouwerij 'De Werrelt'. Intussen veranderde het huis diverse malen van eigenaar, nadat in 1612 de 'leenrechtelijke status' was beëindigd, na betaling van een losrente.

De vele veranderingen van eigenaar leidden ook tot vele verbouwingen; de huidige indeling stamt grotendeels uit de 18e eeuw. De inrichting bevat veel details uit deze tijd met rijk gedecoreerde plafonds en een schouw van het zogenaamde Utrechtse type op de begane grond in de voorkamer van het hoofdhuis.
In 1927 werd in het huis de redactie van 'De Gemeenschap' gevestigd: een vooraanstaande beweging van kunstenaars, waaraan onder andere de dichter Jan Engelman en Kuijk, de schilder Van Eijck en de architecten Maas en Van Ravesteijn deelnamen. Architect Gerrit Rietveld had er zijn bureau van 1933 tot zijn dood in 1964.
Het huis is nu opgedeeld in appartementen.
Bewoners 1382 Jan die Craen
- ca 1550 familie de Craen
1579 Harman van de Poll
1927 'De Gemeenschap'
1933 - 1964 Gerrit Rietveld
Huidige doeleinden Het huis is een appartementencomplex.
Opengesteld Het huis is niet toegankelijk.
Foto's Foto van het huis op 26 juni 2006 Foto van het bord met naam van huis erop (2006) Foto van het huis uit ca 1910
Foto van een console van het huis met daarop een kraanvogel Tekening van de voorzijde van het huis
Bronnen Tekst: Achter Utrechtse gevels, aflevering 4 (Stadskastelen), blz. 106 - 109
Foto 1 t/m 3: uit eigen archief
Foto 4 en 5: Achter Utrechtse gevels, aflevering 4 (Stadskastelen)
Afb. 1: Achter Utrechtse gevels, aflevering 4 (Stadskastelen)