Op de Bol

Ligging Dit kasteel stond 350 m ten zuiden van de dorpskern van Vianen, bij 't Wed nr. 2.

Plattegrond van het kasteel a.d.h.v. opgravingen

Ontstaan Het kasteel werd in het derde kwart van de dertiende eeuw gebouwd door de Van Beusichems, heren van Vianen.
Geschiedenis In 1271 wordt Op de Bol genoemd als residentie van de heren van Vianen.
De heren van Vianen waren belangrijke ministerialen van de Bisschop van Utrecht en lieten dit kasteel bouwen in de voor die tijd in zwang zijnde bouwstijl. Het kasteel had een achthoekige plattegrond met een diameter van ongeveer 30 m. Op één van de hoeken stond een ronde toren en tegen de binnenmuur was een kleine woontoren gebouwd. De muur aan de noordoostkant, waar zich ook de ingang van het kasteel bevond, had een dikte van 2,8 m. Het kasteel werd voor 1372 al weer afgebroken, nadat Gijsbrecht van Vianen Batestein had laten bouwen tegen de stadsmuur van Vianen aan.

In de jaren 1969-1971 zijn er opgravingen verricht naar de funderingen door de ROB, waarna de funderingen weer onder het oppervlak verdwenen zijn. Bij deze opgravingen werden in de slotgracht palen van een brug aangetroffen, die het kasteel verbond met de voorburcht. Op deze voorburcht zijn uitbraaksleuven en een waterput aangetroffen.
Bewoners ca 1265 familie van Beusichem, heren van Vianen
- 1372 Gijsbrecht van Vianen
Huidige doeleinden Ter hoogte van 't Wed 2 zijn de funderingen met een contrasterende kleur in de weg aangegeven.
Opengesteld n.v.t.
Foto's Foto van de plek waar de ronde toren gestaan heeft (rode straatstenen) De markering van de ronde toren loopt door een tuin heen Foto van de markering van de funderingen (over basketbalterrein) Nog een foto van de markering van de funderingen
De markering van de funderingen van het achtkante kasteel loopt ook door een tuin Recentere foto van markering (2009) Foto van markering (2009) Foto van de funderingen van Op De Bol uit 1969.jpg
Bronnen Tekst: Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland, 2000
R.S. Kok, Van bronstijd-boerderij tot lusthof voor Van Brederode. Een verkenning van de archeologie van Vianen, In: Archeologische Kroniek van Utrecht 2002-2003, blz. 25
Foto 1 t/m 5: Uit eigen collectie
Afb. 1: Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland, 2000 Foto 6: uit eigen collectie