Blikkenburg

Ligging	Aan de Blikkenburgerlaan, ten zuidoosten van Slot Zeist bevindt zich het 19e eeuwse huis Blikkenburg, dat niet ver van de plaats van het vroegere kasteel staat.
Ontstaan	Blikkenburg werd waarschijnlijk gesticht rond 1300 door een lid uit de familie Van Wulven. Het kasteel wordt voor de eerste keer in 1368 genoemd. Het was toen een leen van de heren van Abcoude.
Geschiedenis	In 1368 verkoopt de toenmalige eigenaar, Willem van der Weyde het kasteel voor 3000 pond aan Frederik van Zuylen, die getrouwd is met Foyse Sophie Poth. Het werd toen beschreven als een huis met 40 morgen land; 20 morgen als leen van de heer van Abcoude en 20 morgen als leen van Hardenbroek. In 1459 gaan de goederen en rechten van de heren van Abcoude over op de bisschop en wordt Blikkenburg ook een Stichts leen. Het huis blijft in de familie van Zuylen, totdat erfdochter Anna van Zuylen het huis in 1503 overdraaagt aan haar neef Frederik de Voogd van Ryneveld. In 1537 wordt het kasteel door de Staten van Utrecht erkend als ridderhofstad. In 1628 vererft het huis aan de familie Van Brakell. In deze familie blijft het huis 4 generaties. In deze periode wordt Blikkenburg eerst een leen van Karel V, nadat hij de wereldlijke rechten van de bisschop had overgenomen en vervolgens tot 1581 zijn zoon Philips II. Na 1581 vallen alle leenheerschappen van de Stichtse lenen onder de Staten van Utrecht. Dan volgt in 1672 het rampjaar, ook Blikkenburg ontkomt niet aan de vele verwoestingen door de Franse troepen. Blikkenburg wordt echter door de familie herbouwd. Jonkheer Zweder Willem van Brakell werd geestelijke in het Nijklooster in het land van Kleef. Na diens dood vererft het huis aan de familie van zijn moeder en komt dan in bezit van Johan Adriaan van Renesse van Baer. Zijn dochter Mechteld verkoopt het huis aan Willem Adriaan graaf van Nassau in 1687. Deze Willem Adriaan liet ook Slot Zeist bouwen. Zijn kleinzoon Willem Adriaan van Nassau-Odijk, verkoopt het huis in 1745 voor f. 10000,- aan Cornelis Schellinger. In die tijd bestaat het huis, volgens een tekening van Jan de Beyer, uit een poortgebouw met daarachter een ronde koepeltoren. Het poortgebouw draagt het jaartal 1731, maar is waarschijnlijk veel ouder. Deze Cornelis blijft niet lang eigenaar, want in 1768 verkoopt hij het goed aan Maria Agnes gravin von Zinzendorff, die gehuwd was met Moritz Wilhelm graaf von Dohna. In 1818 wordt Blikkenburg verkocht aan Jacoba Margaretha van Harscamp, die getrouwd was met Johan Anthony Taets van Amerongen. Hun dochter M.I.A.J.Ch. Barones Taets van Amerongen trouwt in 1829 met jhr. Jan Elias Huydecoper, in wiens familie het huis blijft tot 1950. Deze Jan Elias laat in 1850 door K.G. Zocher een nieuw landhuis met park bouwen, een eindje van de plaats van het vroegere kasteel. In het laatst genoemde jaar komt het huis in bezit van J.G.G. baron Taets van Amerongen van Renswoude, die er al vanaf 1922 woonde. Na zijn dood op 30 juli 1978, komt Blikkenburg in eigendom van H.M. baron Taets van Amerongen. De plaats van de vroegere ridderhofstad bevindt zich achter het huidige huis, waar nu een boerderijtje staat uit ca. 1850. Rond 1990 werd door de RAAP op het terrein boringen en bodemweerstandsmetingen uigevoerd. Hierbij werd vastgesteld, dat de ridderhofstad zich op het zuidelijke deel van het terrein bevonden heeft. Daar werden namelijk de meeste sporen aangetroffen. Hier bevinden zich nu, zoals hierboven vermeld, de boerderij en de bijbehorende schuren. In 1973 had een provinciaal archeoloog al vastgesteld, dat zich nog funderingen in de grond bevinden en mogelijk een kelder.
Bouwgeschiedenis	Het is niet bekend hoe het kasteel er tot in de 15e eeuw uitgezien heeft. Op afbeeldingen uit de 17e eeuw zien we, dat het uit een complex van gebouwen rond een binnenplein bestaat. Uit de 15e of 16e eeuw dateren waarschijnlijk de haaks op elkaar staande noord- en westvleugel. In 1687 wordt het kasteel gekocht door Willem Adriaan graaf van Nassau, die het waarschijnlijk niet lang daarna laat afbreken.
Bewoners	- 1368 Willem van der Weyde 1368 Frederik van Zuylen - 1503 Anna van Zuylen 1503 - 1544 Frederik de Voocht van Rynevelt 1544 - 1578 Hendrick de Voocht van Rynevelt 1578 - 1600 Joost de Voocht van Rynevelt 1600 - 1628 Beatrix de Voocht van Rynevelt, getr. met Jasper van Brakell Jonkheer Caspar de Brakell, gehuwd met Anna Juliana van Renesse Jonkheer Zweder Willem van Brakell, geestelijke Johan Adriaan van Renesse van Baer Mechteld van Renesse van Baer 1687 Willem Adriaan graaf van Nassau - 1745 kleinzoon Willem Adriaan graaf van Nassau 1745 -1768 Cornelis Schellinger 1768 Maria Agnes gravin von Zinzendorff 1784 Johannes Renatus van Laar 1818 Jacoba Margaretha Harscamp ca 1829 M.I.A.J.Ch. Barones Taets van Amerongen 1829 - 1950 familie Huydecoper familie de Smeth van Alphen familie Meder 1950 J.G.G. baron Taets van Amerongen van Renswoude 1978 H.M. baron Taets van Amerongen
Huidige doeleinden	Het is nu een woonhuis en manege. Het oorspronkelijke kasteelterrein is nog steeds omgracht.
Opengesteld	Het huidige huis is niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen	Tekst: Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, onder redactie van B. Olde Meierink, Utrecht, Uitgeverij Matrijs, 1995 Archeologische kroniek van de Provincie Utrecht, 1990-1991, blz. 113 Kastelenboek Provincie Utrecht, 1975 Kastelen en Buitenplaatsen op en om de Utrechtse Heuvelrug, 1996 Het dorp Zeist, 1980 Afb. 1: eigen collectie Foto 1: Peter van der Wielen Afb. 2: eigen collectie Afb. 3: Hans van Osch